Hôm qua (ngày 3), khu vực Đài Bắc và Tân Bắc đã xuất hiện mưa đá. Vậy mưa đá hình thành như thế nào? Tại sao lại có mưa đá? Mưa đá liên quan thế nào đến mưa lớn, sét và sấm sét? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ!
Tại sao có mưa đá? 4 bước hình thành mưa đá
Mưa đá là một hiện tượng thời tiết cực đoan. Theo Cục Quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia Hoa Kỳ (NOAA), mưa đá là những khối băng hình thành trong các đám mây dông ở tầng cao. Khi rơi xuống, chúng có thể gây hư hại cho máy bay, xe cộ, công trình xây dựng, thậm chí có thể gây thương vong cho con người và động vật.
Mặc dù có chữ “băng” (冰) trong tên gọi, nhưng không có nghĩa là mưa đá chỉ xuất hiện ở những nơi có khí hậu lạnh. Theo Hiệp hội Đại học Nghiên cứu Khoa học Khí quyển (UCAR), ngay cả vào mùa hè cũng có thể xuất hiện mưa đá, bởi vì ở tầng cao, nhiệt độ rất thấp. Khi không khí mang hơi nước gặp lạnh sẽ kết băng. Dưới tác động của luồng khí xoáy, các hạt băng ngày càng lớn hơn, cuối cùng rơi xuống và tạo thành mưa đá.
Quá trình hình thành mưa đá gồm 4 bước:
- Trong các đám mây dông, các tinh thể băng hình thành và bắt đầu rơi xuống.
- Khi xuống thấp hơn (nhiệt độ trên 0°C), lớp băng ngoài tan chảy và hấp thụ thêm hơi nước từ đám mây, giúp nó phát triển lớn hơn.
- Các luồng khí mạnh trong đám mây dông đẩy tinh thể băng bay lên cao một lần nữa, lớp ngoài của nó lại bị đóng băng trở lại và tiếp tục hút hơi nước xung quanh.
- Quá trình trên lặp lại nhiều lần cho đến khi viên băng quá nặng, lực nâng không thể giữ nó lại, khiến nó rơi xuống đất.
Kích thước mưa đá không cố định, có thể chỉ vài milimet hoặc lớn như một quả bóng. Vào năm 2010, ở bang South Dakota, Mỹ, đã ghi nhận một viên mưa đá có đường kính 20 cm và nặng tới 800 gram.
Do mưa đá có khối lượng lớn, nên tốc độ rơi nhanh hơn mưa thông thường và có độ cứng cao, dẫn đến khả năng gây hư hại lớn. Tốc độ rơi của mưa đá phụ thuộc vào kích thước và sức gió tại thời điểm đó. Theo NOAA, nếu đường kính mưa đá dưới 2 cm, tốc độ rơi khoảng 14 – 40 km/h; nếu từ 2 cm đến 4 cm, tốc độ có thể đạt 60 km/h; còn nếu đường kính trên 8 cm, tốc độ có thể lên đến 160 km/h.
